Onze Minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders heeft vrijdag in het AD een opmerkelijk pleidooi gehouden voor hervorming van de Europese Unie. Volgens hem heeft Europa wel degelijk toekomst, maar de Nederlandse minister erkent dat Europa ten midden van geopolitieke problemen op zichzelf is teruggeworpen. Hoewel ik zijn uitgangspunt van Europese samenwerking steun, mist zijn betoog sense of urgency. Hij gaat veel te gemakkelijk voorbij aan de huidige Europese crisis die weleens het einde zou kunnen inluiden van de Unie.
Technocratische accommodatie dit keer niet genoeg
Minister Koenders stelt in wezen dat technocratisch accommodatiebeleid nog een oplossing is voor de diepe existentiële crisis waarin de EU terechtgekomen is. De essentie van dit accommodatiebeleid komt er volgens hem op neer dat de Brusselse elite nu eindelijk tot het inzicht is gekomen dat er veranderingen moeten komen. Maar het probleem blijft dat het stuk van Koenders geen sense of urgency uitstraalt, maar de werkelijke problemen van de Unie verdoezelt, waarmee oplossingen niet dichterbij komen maar juist achter de horizon verdwijnen.
Italiaanse banksysteem staat op springen
De Eurocrisis is -anders dan Koenders in zijn betoog suggereert- niet bezworen. Het Italiaanse banksysteem staat op instorten. De bekende Amerikaanse geopolitieke analist George Friedman heeft berekend, dat bij een crash van de Italiaanse banken er twee verliezers zijn: Duitsland en Nederland. Inderdaad: ons land wordt door Friedman expliciet genoemd en de gevolgen voor onze financieel-economische stabiliteit zullen niet te overzien zijn. Maar in plaats van aan te dringen op een interventie in het Europese monetaire systeem, heeft de voorzitter van de ECB -Mario Draghi- geheel tegen de regels in de Europese geldpers aangezet. De 80 miljard euro die hij maandelijks drukt, zal de toekomst van volgende generaties Europeanen doen verdampen. Koenders rept hier met geen woord over.
Migratiecrisis is veiligheidsprobleem geworden
De migratiecrisis -die Koenders in zijn stuk steevast vluchtelingencrisis blijft noemen- is op een regelrechte veiligheidsramp uitgedraaid. De vraag is of het ‘wir schaffen dass’-beleid van bondskanselier Merkel nog wel te repareren is. De Duitse en Britse autoriteiten hebben de afgelopen weken gewaarschuwd voor een aanslag met een zogeheten chemische ‘dirty bomb’ in West-Europa. Een dergelijke aanslag zou delen van West-Europese steden kunnen wegvagen en honderdduizenden slachtoffers kunnen eisen.
Polen en Hongarije -die Brussel erop gewezen hebben dat het opendeurenbeleid Europa ernstig zou verzwakken en maatregelen in het kader van de Visegrad-samenwerking hebben getroffen om illegale migratie te bestrijden- worden door Koenders niet beloond, maar zouden eigenlijk moeten worden bestraft omdat zij zich niet solidair tonen.
De crisis met Rusland
Koenders wil het Russische gevaar militair bestrijden door de NAVO te behouden. Het vervelende is, dat de NAVO onder Obama en Merkel op zijn minst medeverantwoordelijk is voor de escalatie van de spanningen met Rusland. De Russische oud-president Gorbatsjov heeft terecht betoogd dat het Westen afspraken met Rusland over expansie naar het Oosten geschonden heeft. De Unie heeft aan die expansiepolitiek meegedaan in plaats van deze onbezonnen politiek te temperen. Europa dreigt nu in zijn eentje de strijd met Rusland aan te moeten gaan -nu Trump en May hebben aangegeven engagement met de Russen te prefereren- wat niets anders dan een ramp kan worden.
Angelsaksische wereld op tijd tot bezinning
De Angelsaksische wereld mag zich gelukkig prijzen dat zij net op tijd heeft ingezien, dat het Westen in een deplorabele staat is. De Britse premier Theresa May legde eergisteren in haar speech in de VS uit waarom het roer radicaal om moet. De Britse premier gaf gisteren blijk van een diep inzicht in de verhoudingen in de wereldpolitiek en schroomde niet om de problemen te benoemen. Het betoog van de socialist Koenders staat daarmee in schril contrast en doet het ergste vrezen voor Europa.